Interview met Ruben Greve na afronding onderzoek toepasbaarheid van de NORA
Interview met Ruben Greve na afronding onderzoek toepasbaarheid van de NORA[bewerken]
dinsdag 23 augustus 2016 -
Het afgelopen half jaar liep Ruben Greve stage bij NORA/ICTU en voerde hij een afstudeeronderzoek uit naar de toepasbaarheid van de NORA bij het opstellen van een solution architectuur voor ZoDichtbij, een platform in de Zorg en ondersteuning. Op 31 augustus 2016 studeerde hij hierop af aan de Universiteit van Delft, Master Management of Technology. Hier een interview met Ruben. Thesis (PDF, 6,14 MB)
Je studeerde Life Science & Technology en Management of Technology in Delft. Voor je afstudeeropdracht heb je een Solution Architectuur ontwikkeld voor het platform Zo-Dichtbij. Wat trok je daarin aan?
Ik ben voornamelijk betrokken geraakt door mijn interesse in de business-kant, de positieve rol die Zo-Dichtbij kan gaan spelen in de levens van mensen. Ik rolde eigenlijk toevallig de architectuur in, omdat er een PSA nodig was. Ik wist bijna niets van architectuur, wat een extra drijfveer was om me er in te verdiepen. Daarnaast wilde ik mijn studie niet afsluiten met alleen theorie. De combinatie van onderzoek voor mijn thesis en het daadwerkelijk opleveren van een product (de Solution Architectuur) was daarom ideaal.
Je bent dus per toeval in de ICT-architectuur terecht gekomen, wat is je grootste verwondering / verbazing?
De enorme diversiteit in achtergronden en opleidingen van de architecten die ik tegenkwam. Ik had een soort ‘architectenopleiding’ verwacht, of op zijn minst een achtergrond in de ICT, maar niet de verscheidenheid die ik bij ICTU aantrof. Nederlands, Politicologie, Biologie – het kan blijkbaar allemaal een goede vooropleiding zijn voor een architect.
Was dat een positieve of een negatieve verrassing?
Eigenlijk allebei. Je merkt in de praktijk dat verschillende architecten elk hun eigen methodes en invalshoeken gebruiken, waardoor een review door de een andere aandachtspunten oplevert dan een review door de ander. Dat kan enorme meerwaarde hebben. Tegelijk betekende het voor mij dat ik nooit zeker was of ik alle relevante invalshoeken wel meenam: er is geen ‘standaard’ waar je aan kunt voldoen, omdat iedereen andere accenten legt. Het helpt als reviewers aangeven wanneer iets buiten hun expertisegebied valt, maar dat herken je zelf misschien niet altijd. Voor mezelf heb ik een indeling gebruikt in business, informatie en technologie als drie expertisevelden die ik in ieder geval gecoverd wilde hebben in de reviews.
Kun je een voorbeeld geven van een onderwerp waar verschillend over gedacht wordt?
Er blijken veel verschillende ideeën te zijn over wat een ‘dunne’ of ‘dikke’ PSA precies hoort te bevatten. Maar ook de interpretatie van NORA-principes naar praktijknormen verschilt. Ik kreeg van drie architecten drie verschillende methodieken aangereikt voor dezelfde vraag (op veiligheidsgebied): K&A, STORK en CIA. Als beginner kan ik niet inschatten of die drie aanvullend zijn of overlappend: moet ik ze alle drie gebruiken of een keuze maken? Het enige dat zeker is, is dat ik niet alle drie de normen had gevonden als ik maar met één architect had overlegd.
Hoeveel moeite kostte je het om je in de architectuur en NORA in te werken en welke kanalen en bronnen hebben je daarbij het meest geholpen?
Voor het onderzoeksdeel was het vooral prettig om statische documenten te gebruiken, omdat referenties naar veranderende websites je verantwoording compliceren. Peter Bergman (begeleider vanuit ICTU/NORA) had een jaar eerder al een workshop gehouden over Zo Dichtbij, waarbij hij de NORA-principes is doorgelopen met private partijen. De tabel die dit opleverde heeft mij op weg geholpen. Omdat de scope van het project na de workshop veranderd is moest ik uiteindelijk alle principes nogmaals doorlopen, om te zien welke in de nieuwe scope relevant waren. In eerste instantie heb ik dat op papier gedaan (NORA 3.0). Het werd echter pas waardevol in discussies met mede-architecten: los van de toepassing zijn architectuurprincipes vaak nietszeggend, zeker als je weinig praktijkervaring hebt. De implicaties van Afgeleide Principes zijn niet in een helder overzicht terug te vinden en waar ze er staan zijn ze niet concreet genoeg: ze geven geen heldere randvoorwaarden waarbinnen de keuzes van je project moeten blijven. Concrete voorbeelden zouden ook enorm geholpen hebben. Nu heb ik gebruik gemaakt van voorbeeld-PSA’s, maar ik kon weinig voorbeelden van Solution Architecturen vinden. Dat is jammer, aangezien je zo niet kunt leren van andermans ervaringen. Het zou fijn zijn als de NORA-wiki dit soort kennisdeling zou bevorderen.
Ben je tevreden over het product dat je opgeleverd hebt?
Ja, alles bij elkaar wel. Een nadeel was dat de Solution Architectuur losgetrokken is van de ontwikkeling: een hoop vragen staan nu nog open, die je normaal gesproken in de ontwikkeling verder invult. Toch denk ik dat je op basis van het document goed aan de slag kunt. Ik heb het mezelf moeilijk gemaakt door een Nederlandstalig framework (NORA) te gebruiken, waar ik mijn thesis in het Engels moest schrijven. Op advies van de docent is ook de Solution Architectuur in het Engels geschreven, zodat je niet telkens heen en weer vertaalt. Dat heeft wel het nadeel dat bepaalde termen naar eigen inzicht vertaald zijn, en misschien niet altijd even goed terug te vinden. Daar staat tegenover dat ICT ontwikkelaars, architecten en projectleiders over het algemeen goed uit de voeten kunnen met Engelstalige documenten, dus ik hoop dat het de bruikbaarheid niet heeft verminderd.
Heb je naast NORA nog andere architecturen uit de NORA Familie bestudeerd en toegepast?
In het Domein Gezondheid en Zorg is er geen overkoepelende referentiearchitectuur. De bestaande architecturen waren geen van allen rechtstreeks van toepassing, voor zover ik in kon schatten. Zo Dichtbij heeft ook raakvlakken met gemeenten, dus GEMMA was misschien wel relevant. Het verbaasde mij dat niemand me kon vertellen of ik, door me te houden aan NORA, me automatisch ook hield aan GEMMA.
Ben je tegen de grenzen van NORA opgelopen?
Ja, zo nu en dan wel. Zo Dichtbij is een samenwerking met private partijen en ik merkte dat de NORA daar nog niet genoeg op ingesteld is. Het zou fijn zijn om direct overzicht te hebben welke principes private partijen ook kunnen / moeten toepassen en welke niet. Zo zijn er principes waar private partijen zich niet aan kunnen houden, met name het gebruiken van informatie uit basisregistraties. Andere principes, zoals het herbruikbaar maken van oplossingen en het gebundeld aanbieden van diensten, hebben voor de private partij geen waarde. Wil je die als publieke sector toch, dan zul je ze moeten afdwingen in aanbestedingen en samenwerkingsverbanden. In gesprekken met private partners blijkt wel dat andere principes juist wel meerwaarde kunnen hebben, zoals het eenmalig uitvragen van informatie. (red: inmiddels is begonnen met dit overzicht op basis van Rubens conclusies)
Voor private partijen speelt ook de status van de NORA een grote rol in de overweging wel of geen NORA-compliant oplossing aan te bieden. Hebben ze de indruk dat bijna alle overheidspartijen zich er aan houden, dan investeren ze graag in de verbeterde interoperabiliteit. Maar ze gaan zich er niet vrijwillig aan houden als veel overheidspartijen dat ook niet doen.
Zie voor meer nieuws de nieuwspagina.