Metagegevens Duurzame Toegankelijkheid: verschil tussen versies

Uit NORA Online
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(aanpassing contactadres)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
Dit betreft metagegevens gezien vanuit [[Duurzame Toegankelijkheid]]. Breder gezien is in NORA het begrip [[Metagegevens (Begrip)|Metagegevens]] vastgesteld, voorheen ook gespeld als meta-gegevens.
Metagegevens – ook wel metadata genoemd – hebben vanuit het oogpunt van Duurzame Toegankelijkheid als doel om de vindbaarheid en bruikbaarheid van overheidsinformatie te verhogen. Daarnaast is in de NORA het begrip [[Metagegevens (Begrip)|Metagegevens]] in bredere zin vastgesteld.


=== Wat zijn metagegevens? ===
=== Wat zijn metagegevens? ===
De NORA-definitie is: ''{{#show: Metagegevens (Begrip) | ?Beschrijving}}'' Metagegevens zijn dus gegevens over informatie. In de praktijk worden metagegevens gestructureerd opgeslagen in combinatie met concrete afgebakende eenheden van informatie waarover zij informatie bevatten. Metagegevens vormen een belangrijk onderdeel van het aandachtsgebied Informatiebeheer.  
De NORA-definitie is: ''{{#show: Metagegevens (Begrip) | ?Beschrijving}}'' Metagegevens zijn dus gegevens over gegevens (of: informatie over informatie). In de praktijk worden metagegevens gestructureerd opgeslagen in combinatie met concrete afgebakende eenheden van informatie waarover zij informatie bevatten. Metagegevens vormen een belangrijk onderdeel van het aandachtsgebied Informatiebeheer.  


=== Waarom zijn metagegevens belangrijk? ===
=== Waarom zijn metagegevens belangrijk? ===
Regel 8: Regel 8:
Voor een overheidsorganisatie is de omgang met en het beheer van informatie niet zonder uitdagingen. Een doordachte, passende en consistente manier van toepassing van metagegevens geldt daarbij zonder uitzondering als voorwaarde voor succes. Algemeen gesproken kan worden gesteld dat metagegevens onmisbaar zijn bij het realiseren van de voor de overheid geldende doelstellingen voor wat betreft betrouwbaarheid, toegankelijkheid, vindbaarheid, volledigheid, vertrouwelijkheid, informatiebeveiliging, interoperabiliteit, transparantie en authenticiteit. Dat inzicht heeft er toe geleid dat de overheid eisen stelt aan het gebruik van metagegevens en met standaarden streeft naar uniformiteit in het gebruik van de soort metagegevens.
Voor een overheidsorganisatie is de omgang met en het beheer van informatie niet zonder uitdagingen. Een doordachte, passende en consistente manier van toepassing van metagegevens geldt daarbij zonder uitzondering als voorwaarde voor succes. Algemeen gesproken kan worden gesteld dat metagegevens onmisbaar zijn bij het realiseren van de voor de overheid geldende doelstellingen voor wat betreft betrouwbaarheid, toegankelijkheid, vindbaarheid, volledigheid, vertrouwelijkheid, informatiebeveiliging, interoperabiliteit, transparantie en authenticiteit. Dat inzicht heeft er toe geleid dat de overheid eisen stelt aan het gebruik van metagegevens en met standaarden streeft naar uniformiteit in het gebruik van de soort metagegevens.


=== Normen voor metagegevens ===


<div id="Functies" style="overflow:hidden;">
Er zijn meerdere normen en standaarden voor metagegevens in omloop, die bijdragen aan duurzame toegankelijkheid. De belangrijkste standaard die specifiek is gericht op DUTO is MDTO (Metagegevens voor Duurzaam Toegankelijke Overheidsinformatie), die in juli 2021 is vastgesteld.
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Direct aan de slag
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:550px" |
Met welke wettelijke- en beleidskaders moet je rekening houden? Welke aanknopingspunten zijn er vanuit architectuur naar principes, bouwstenen en standaarden waarmee je een vliegende start kunt maken?


: → De [http://www.nationaalarchief.nl/sites/default/files/docs/richtlijnen_metagegevens_overheidsinfo_.pdf Richtlijn metagegevens overheidsinformatie] is in combinatie met de beschrijving van de [http://www.nationaalarchief.nl/sites/default/files/docs/richtlijnen_metagegevens_overheidsinfo_.pdf elementen en entiteiten] een kader voor Nederlandse overheden.
=== Nuttige links ===
: → [[OWMS (Overheid.nl Web Metadata Standaard)]] is de metadatastandaard voor informatie van de Nederlandse overheid op internet
: → [[NEN-ISO 23081]] (deel 1 en 2) bieden een kader voor het gebruiken en beheren van metagegevens ten behoeve van informatie- en archiefmanagement
: → [https://lijsten.forumstandaardisatie.nl/rijksstandaard/toepassingsprofiel-metagegevens-rijksoverheid Toepassingsprofiel Metagegevens Rijksoverheid]
: → [https://archief2020.nl/nieuws/toepassingsprofiel-metadatering-lokale-overheden Toepassingsprofiel Metadatering Lokale Overheden]
: → [[Dublin Core metadata element set|Dublin Core]] staat voor een wereldwijde set algemene standaarden en richtlijnen voor metadatering van content op internet
|-
|[[Image:puzzelstuk.png|250px]]
|}
<div id="Functies" style="overflow:hidden;">
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Samen leren & zoeken
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:550px" |
Er zijn diverse overheidsorganisaties die de vraagstukken rond metagegevens al goed onder de knie hebben. Zij worden uitgenodigd om hun ervaring via deze weg beschikbaar te stellen.


: → Aan de [http://rkroundtable.org/?s=metadata Recordkeeping Roundtable] gaat het geregeld over metagegevens
* De bovengenoemde norm [https://www.nationaalarchief.nl/archiveren/mdto MDTO].
: → Op [https://informatie2020.pleio.nl/groups/profile/27717192/metadata Pleio] bestaat een metadata-groep
* Informatie over metagegevens op [https://www.gemmaonline.nl/index.php/Metagegevens Gemma Online]
: → Op het [http://www.breednetwerk.nl/group/tmlo Breednetwerk] bestaat een TMLO-discussiegroep
* Metagegevens als [https://www.nationaalarchief.nl/archiveren/kennisbank/metagegevens-duto-eis Kwaliteitseis voor de archivering van overheidsinformatie]
: → Een bijzondere vorm van uitwisseling is die tussen een bronsysteem en een e-depot. Meer daarover en de functie van metagegevens daarbij [https://informatie2020.pleio.nl/file/download/41620462 hier]. Concrete ervaring in de vorm van pilots is opgedaan door onder andere [http://www.hetutrechtsarchief.nl/archiefbeheer/e-depot/pilot-gemeente-utrecht-e-depot Utrecht] en [http://noord-hollandsarchief.nl/e-depot/pilots Haarlem].
* [https://kia.pleio.nl/groups/view/184556a0-c96b-42a0-a2ee-b8f97f61b053/kennisplatform-metadata Kennisplatform Metadata] op KIA
: → Een inleidende (engelstalige) video over de basics van metagegevens [https://www.youtube.com/watch?v=-0vc6LeVa14 hier].
|-
|[[Image:gereedschap.png|250px]]
|}
{| style="float:left; background-color:#E5F0F9; margin-right:8px; border:none; width:250px"
|-
!Meer informatie & Contact
|-
| style="border:none; padding:5px 0 7px 0; margin-right:0px; vertical-align:top; height:550px"  |
Er worden op dit moment nieuwe kwaliteitseisen voor duurzame toegankelijkheid (DUTO) opgesteld. De eisen aan metagegevens vormen een onderdeel van DUTO. Voor meer informatie zie:
 
: → [[DUTO|DUTO]]
 
Voor meer informatie over dit thema:
: → Contact: [mailto:contact@nationaalarchief.nl contact@nationaalarchief.nl]
: → Contact: [mailto:nora@ictu.nl nora@ictu.nl]
|-
|[[Image:contact.png|250px]]
|}
<div style="float:left; margin-right:2px; max-width:380px" class="themapagina">
 
</div>
 
<references/>


<noinclude>{{Duurzame Toegankelijkheid voet}}</noinclude>
<noinclude>{{Duurzame Toegankelijkheid voet}}</noinclude>

Versie van 26 nov 2021 11:07

Metagegevens – ook wel metadata genoemd – hebben vanuit het oogpunt van Duurzame Toegankelijkheid als doel om de vindbaarheid en bruikbaarheid van overheidsinformatie te verhogen. Daarnaast is in de NORA het begrip Metagegevens in bredere zin vastgesteld.

Wat zijn metagegevens?[bewerken]

De NORA-definitie is: Gegevens die context, inhoud, structuur en vorm van informatie en het beheer ervan door de tijd heen beschrijven. Metagegevens zijn dus gegevens over gegevens (of: informatie over informatie). In de praktijk worden metagegevens gestructureerd opgeslagen in combinatie met concrete afgebakende eenheden van informatie waarover zij informatie bevatten. Metagegevens vormen een belangrijk onderdeel van het aandachtsgebied Informatiebeheer.

Waarom zijn metagegevens belangrijk?[bewerken]

Voor een overheidsorganisatie is de omgang met en het beheer van informatie niet zonder uitdagingen. Een doordachte, passende en consistente manier van toepassing van metagegevens geldt daarbij zonder uitzondering als voorwaarde voor succes. Algemeen gesproken kan worden gesteld dat metagegevens onmisbaar zijn bij het realiseren van de voor de overheid geldende doelstellingen voor wat betreft betrouwbaarheid, toegankelijkheid, vindbaarheid, volledigheid, vertrouwelijkheid, informatiebeveiliging, interoperabiliteit, transparantie en authenticiteit. Dat inzicht heeft er toe geleid dat de overheid eisen stelt aan het gebruik van metagegevens en met standaarden streeft naar uniformiteit in het gebruik van de soort metagegevens.

Normen voor metagegevens[bewerken]

Er zijn meerdere normen en standaarden voor metagegevens in omloop, die bijdragen aan duurzame toegankelijkheid. De belangrijkste standaard die specifiek is gericht op DUTO is MDTO (Metagegevens voor Duurzaam Toegankelijke Overheidsinformatie), die in juli 2021 is vastgesteld.

Nuttige links[bewerken]